Cùng điểm qua những thông tin chính về tình hình diễn biến tài chính kinh tế trước giờ giao dịch hôm nay: “Quản trị tái chính cá nhân: 3 giai đoạn xây dựng tích sản để trường tồn”
1. Các thông tin Kinh tế vĩ mô đáng chú ý
Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội cảnh báo rủi ro với ngân sách khi năm nay và năm sau khi Chính phủ phải trả hàng loạt khoản nợ tới hạn.
Năm 2020 phải trả nợ gốc trong nước 150.000 tỷ đồng và con số này tới năm sau vọt lên 211.000 tỷ đồng. Ngoài ra, khoản trái phiếu chính phủ phát hành trong nước bằng ngoại tệ trị giá 1.700 triệu USD sẽ đáo hạn trong năm 2020 và 2021 cũng đòi hỏi phải bố trí ngoại tệ để thanh toán.
Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội còn cảnh báo việc phát hành trái phiếu chính phủ kỳ hạn dài nhằm tái cơ cấu các khoản nợ vay sẽ gặp nhiều khó khăn do quy mô thị trường trái phiếu nhỏ, tiềm lực tài chính của các tổ chức tài chính phi ngân hàng còn hạn chế. Bên cạnh đó, ưu đãi với các khoản vay ODA giảm dần sẽ buộc Chính phủ phải huy động các khoản vay mới kém ưu đãi hơn nhiều để bù đắp thiếu hụt cho cân đối ngân sách nhà nước và đầu tư công trung hạn, từ đó làm tăng rủi ro và chi phí huy động vốn của Chính phủ.
Cuối cùng, rủi ro lãi suất với các khoản nợ nước ngoài có xu hướng gia tăng do tỷ trọng các khoản vay có lãi suất thả nổi tăng, trong khi thị trường vốn quốc tế sẽ thắt chặt hơn.
Long An là một trong những địa phương tích cực đón dòng vốn đầu tư nước ngoài trong bối cảnh chuyển dịch sản xuất khỏi Trung Quốc. Gần đây, Long An liên tiếp khởi công xây dựng 2 khu công nghiệp lớn. Ngày 15/5, Đức Hòa III – SLICO – khu công nghiệp (KCN) lớn thứ 3 trong các cụm KCN lúc đó (rộng 195,79 ha) của tỉnh Long An đã được khởi công xây dựng.
Ngày 17/5, đến lượt khu công nghiệp Việt Phát của chủ đầu tư Tân Thành Long An cũng được chính thức khởi công. KCN và đô thị Việt Phát nằm tại xã Tân Long, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An. Dự án được quy hoạch hiện đại theo mô hình mới kết hợp giữa KCN và khu đô thị, trong đó diện tích đất dành cho khu công nghiệp là hơn 1.200ha và đất dành cho khu đô thị là hơn 625ha. Với diện tích lên đến 1.800 ha, Việt Phát trở thành một trong những KCN có diện tích lớn nhất nước hiện nay.
Trong bối cảnh thị trường toàn cầu ảm đạm, sản xuất và bán hàng các sản phẩm thép trong nước 4 tháng năm đều giảm 8,4% và 13,3% so với cùng kỳ năm ngoái, số liệu của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA). Riêng tháng 4, xuất khẩu giảm gần 36,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Giảm mạnh nhất là sản phẩm thép cuộn cán nóng.
Các biện pháp hạn chế đi lại và giãn cách xã hội được áp dụng từ tháng 4 đã ảnh hưởng lớn tới ngành xây dựng tại các nước ASEAN, thị trường tiêu thụ lớn nhất của thép Việt Nam với thị phần là 60%. Hoạt động xây dựng tại Malaysia, Philippines và Singapore đều đã tạm dừng, trong đó Philippines hướng tới việc ngừng xây dựng trong thời gian dài. Tại Thái Lan, một số dự án xây dựng tại riêng Bangkok, Thái Lan cũng bị trì hoãn.
Thị trường thép trong nước được dự báo tiếp tục đối mặt với thách thức trong thời kỳ hậu Covid-19 do các ngành sản xuất sử dụng thép như xây dựng, hạ tầng cơ sở, ôtô, xe máy, điện tử… đều ngưng trệ, trong khi nhu cầu ở nước ngoài suy yếu, theo VSA. Tuy nhiên, từ giữa quý II, sản xuất và bán hàng thép trong nước, đặc biệt là thép xây dựng, có thể khởi sắc nhờ dịch bệnh đã được kiểm soát và gói đầu tư công sẽ được triển khai.
2. Thị trường chứng khoán và các xu hướng kinh doanh
Phiên giao dịch ngày 19/5, các chỉ số biến động mạnh khi áp lực bán tăng cao về cuối phiên. Nhiều cổ phiếu vốn hoá lớn như BID, VCB, MSN, VHM, VRE… đều thu hẹp nhịp tăng của phiên sáng.
Trên HoSE, dòng vốn ngoại tiếp tục bán ròng khoảng 96 tỷ đồng. Xét về lượng mua vào và bán ra thì giá trị đều gấp đôi với phiên trước, đạt 2.011 tỷ đồng và 2.107 tỷ đồng đóng góp phần lớn bởi giao dịch thoả thuận 14 triệu cổ phiếu VIC.
Các công ty công nghệ tài chính (Fintech) và ngân hàng số đang hút vốn đầu tư trên toàn thế giới
Tại châu Á Thái Bình Dương, Ngân hàng Kakao của Hàn Quốc, MyBank với sự hỗ trợ của Alibaba và Judo Bank tại Australia đang là ba ngân hàng số hàng đầu trong việc gọi vốn đầu tư, theo The Asian Banker.
Nhiều vốn hơn đang được kêu gọi để ra mắt ngân hàng kĩ thuật số mới trong hai năm tới, khi có đến 12 giấy phép ngân hàng kĩ thuật số được thông qua tại Hong Kong, Hàn Quốc và Đài Loan trong năm ngoái và có đến 10 giấy phép ngân hàng kĩ thuật số dự tính sẽ thông qua trong năm nay tại Singapore và Malaysia.
Cùng lúc đó, Philippines dự kiến sẽ đưa ra luật quản lí ngân hàng số trong năm nay. Thái Lan cũng dự định cấp phép cho ngân hàng thuần số như những quốc gia khác. Do đó, viễn cảnh huy động vốn cho ngân hàng số khu vực dự kiến sẽ vẫn mạnh trong tương lai gần, tạo ra cạnh tranh mạnh mẽ hơn và dẫn dắt đổi mới trong ngành.
3. Thị trường tài sản
Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM thông báo niêm yết thêm 21,8 triệu chứng chỉ quỹ của quỹ hoán đổi danh mục VFMVN Diamond ETF. Tổng khối lượng chứng khoán sau khi thay đổi niêm yết là 40 triệu chứng chỉ quỹ, ngày giao dịch chính thức số chứng chỉ quỹ niêm yết bổ sung vào 19/5.
Trong đợt IPO trước lên sàn, VN Diamond huy động được 102 tỷ đồng từ các nhà đầu tư và niêm yết 10,2 triệu chứng chỉ quỹ. Như vậy chỉ trong khoảng 1 tuần, quỹ này đã phát hành thêm 29,8 triệu chứng chỉ quỹ, tương ứng giá trị huy động khoảng 360 tỷ đồng.
Theo Ủy ban chứng khoán Nhà nước, trong bối cảnh kinh tế vĩ mô và tình hình sản xuất kinh doanh khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid, qua báo cáo của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) về hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), Bộ Tài chính nhận thấy khối lượng phát hành 4 tháng đầu năm 2020 bằng 98% cùng kỳ năm 2019.
Để hạn chế rủi ro, đối với nhà đầu tư, cần phân biệt rõ phương thức phát hành ra công chúng và phát hành riêng lẻ. Đối với phát hành ra công chúng, doanh nghiệp phải tuân thủ nguyên tắc công bố thông tin cho tất cả công chúng đầu tư, làm thủ tục đăng ký chào bán và phải được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy chứng nhận đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng. Đối với phát hành riêng lẻ, doanh nghiệp chỉ cần đáp ứng điều kiện phát hành, công bố thông tin trực tiếp cho đối tượng mua trái phiếu đồng thời công bố thông tin cho HNX mà không cần cơ quan quản lý nhà nước cấp phép.
Nhà đầu tư không nên mua trái phiếu chỉ vì lãi suất cao mà chưa tìm hiểu kỹ về đặc điểm và những rủi ro có thể xảy ra. Đồng thời, nhà đầu tư cũng phải hết sức thận trọng với cam kết mua lại của tổ chức bảo lãnh, phân phối trái phiếu (ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán,…) do có rủi ro là các tổ chức này có thể không thực hiện được cam kết mua lại do phải đáp ứng các quy định về chỉ tiêu an toàn tài chính theo quy định của pháp luật hoặc không mua lại được do có khó khăn về tài chính.
Theo đó, nhà đầu tư cần yêu cầu doanh nghiệp phát hành trái phiếu/ tổ chức bảo lãnh, phân phối cung cấp đầy đủ các thông tin bao gồm
(1) Đơn vị phát hành, mục đích phát hành;
(2) Thông tin về tài sản đảm bảo;
(3) Cam kết của doanh nghiệp phát hành, tổ chức bảo lãnh, phân phối trái phiếu;
(4) Kỳ hạn phát hành và phương thức trả nợ gốc, lãi;
(5) Tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành.
4. Câu chuyện đầu tư
Quản trị tái chính cá nhân: 3 giai đoạn xây dựng tích sản để trường tồn
Giai đoạn 1: Tích lũy tư bản hay nói cách khác “làm việc vì tiền” hoặc “làm việc cho tiền”
Giai đoạn này bắt đầu tư khi chúng ta đi làm kéo dài khoảng 5-10 năm, ở giai đoạn này mỗi người thường có những đặc điểm sau:
- Kiến thức, kỹ năng làm việc và thu nhập ban đầu còn hạn chế do mới đi làm
- Thời gian có nhiều do chưa lập gia đình
- Sức khỏe tốt vì trong giai đoạn thanh niên
- Nhiệt huyết và quyết tâm rất cao của tuổi trẻ
- Áp lực gia đình về chi tiêu, về mua nhà, mua xe … chưa lớn
Đứng trên góc độ của một người ứng dụng quản trị tài chính cá nhân, thì chiến lược và những hành động phù hợp bao gồm:
(1) Việc cần thiết và dễ làm nhất là tập trung vào nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng làm việc nhằm mục đích tăng thu nhập của bản thân.
(2) Xây dựng các mối quan hệ xã hội ngày càng sâu rộng ở nhiều lĩnh vực trong đó đặc biệt là công việc hiện tại, việc này sẽ giúp ích rất lâu dài cho việc chúng ta tăng thu nhập, thêm hiểu biết về các kênh đầu tư sau này; Bởi không chỉ ở Việt Nam mà các nước trên thế giới cũng vậy, vấn đề quan hệ sâu rộng và hiểu biết lẫn nhau luôn hữu ích trong mọi việc.
(3) Tiết kiệm nhiều nhất có thể: Benjamin Franklin có câu nói rất nổi tiếng “Mỗi tiết kiệm là một đồng làm ra”; Không chỉ vậy chúng tôi cho rằng mỗi đồng tiết kiệm có thể bằng nhiều đồng làm ra vì:
a. Ben chưa nhắc đến lãi kép;
b. Mỗi đồng tăng thêm của thu nhập thường cần thêm chi phí trong khi đó mỗi đồng tiết kiệm là trọn vẹn. Đặc biệt Khi đã tiết kiệm thêm trong 1 thời gian dài sẽ trở thành thói quen trong cuộc sống của mỗi người và nó sẽ giúp chúng ta ngày càng tiết kiệm được nhiều hơn, sống bớt sân si hơn và tự do hơn.
(4) Tiền tiết kiệm tốt nhất gửi vào kênh an toàn như tiết kiệm, trái phiếu hoặc vàng, nên tránh xa những kênh tài sản rủi ro như tiền ảo, giao dịch ngoại tệ …. Vì lúc này chúng ta chưa có nhiều quan hệ, hiểu biết về các linh vực đầu tư rủi ro, hơn nữa nếu chúng ta tập trung vào những kênh tài sản rủi ro sẽ mất thời gian làm giảm hiệu quả công việc.
Ví dụ: Nếu mới tích được 300tr thì việc bạn nâng cao hiệu quả đầu tư 1 năm thêm 3% cũng chỉ mang lại thêm cho bạn 9tr/năm; Nhưng nếu bạn tập trung mạnh vào công việc thì thu nhập mỗi tháng tăng 5tr thì mỗi năm bạn sẽ tăng được 60tr – 80tr (tất nhiên đối với những người đặc biệt họ làm được cả 2 cùng 1 lúc thì càng tốt)
Giai đoạn 2: Phát triển tư bản hay nói cách khác là vận hành “tiền đẻ ra tiền”
Giai đoạn này ngay sau khi chúng ta tích lũy được một lượng tư bản nhất định (tiền) khoảng trên 100k USD (trên 2.5 tỷ đồng). Ở giai đoạn này chúng ta thường có 1 số đặc điểm như sau:
- Kiến thức, kỹ năng làm việc cao và thu nhập cao và ổn định do đã tích lũy trong khoảng thời gian dài 5-10 năm.
- Thời gian có hạn, sức khỏe có thể bắt đầu đi xuống khi bắt đầu bước vào giai đoạn trung niên
- Nhiệt huyết, sự giám dấn thân và phấn đấu có dấu hiệu giảm sút thậm chí “Ì”
- Áp lực chi tiêu, gia đình lớn hơn nhưng tích lũy tài sản giai đoạn này kha khá
- Quan hệ và hiểu biết xã hội nhiều và sâu rộng.
Đứng trên góc độ quản trị tài chính cá nhân thì chiến lược và những hành động phù hợp bao gồm:
(1) Duy trì và phát triển ổn định công việc hiện có một cách ổn định để lấy nguồn thu nhập đều đặn
(2) Sử dụng lượng tài sản tích lũy được và nâng cao kiến thức về đầu tư để hiệu quả hơn, thông minh hơn thay vì chỉ gửi tiết kiệm hoặc mua trái phiếu và vàng, mục đích để xây dựng nguồn thu nhập có lợi suất cao hơn.
(3) Xây dựng kênh đầu tư có nguồn thu nhập lớn thay thế cho thu nhập từ lương trở thành nguồn chính cho bản thân và gia đình.
Ví dụ: Với 10 tỷ đồng tài sản ròng, nếu đầu tư hiệu quả hơn 5%/năm là mỗi năm có thêm 500tr lớn hơn nhiều so với việc phải cố ép mình làm việc cật lực để tăng lương được 5tr/tháng, 1 năm cũng chỉ thêm được 60tr – 80tr. (trừ những trường hợp đặc biệt ra). Khi lượng tài sản đã tích được từ 500k USD đến 1tr USD thì nguồn thu nhập từ các tài sản này có thể cao gấp nhiều lần nguồn từ lương do: 1. Mỗi tháng trung bình có thu nhập có thể từ 100 – 400 triệu đồng rất cao; 2. Trong khi lương phải trừ nhiều chi phí thì thu nhập từ đầu tư là nguyên vẹn.
Giai đoạn 3: Xây dựng để trường tồn
Giai đoạn này sau khi quy mô tài sản đã đạt một mức rất lớn (có thể trên 2tr USD khoảng trên 50 tỷ đồng). Ở giai đoạn này chúng ta thường có 1 số đặc điểm như sau:
- Đi làm việc nhiều khi không phải vì tiền, lương không còn đóng góp quan trọng trong cơ cấu thu nhập
- Thời gian có hạn, sức khỏe giảm sút trong khi quy mô tài sản rất lớn
- Nhu cầu gia tăng nhanh chóng tài sản với đa phần không còn là ưu tiên thay vào đó chính là tự khẳng định bản thân.
- Quan hệ và hiểu biết xã hội rất sâu rộng và có nhiều các mối quan hệ đặc biệt.
Đứng trên góc độ quản trị tài chính cá nhân thì chiến lược và những hành động phù hợp bao gồm:
(1) Xây dựng một danh mục các tài sản đa dạng hóa và có tính bền vững cao có thể truyền lại dễ dàng hơn cho các thế hệ tương lai tiếp quản và vận hành. Việc gia tăng thu nhập hay tìm các kênh đầu tư có tỷ suất sinh lời cao với rủi ro cao chỉ là thứ yếu.
(2) Tập trung đạo tạo thế hệ kế cận, xây dựng truyền thống gia đình, gia tộc hướng đến trường tồn sự giầu có bền vững theo thời gian.
